Badania warunków geotechnicznych gruntu

logo owczarek bywalec architekci budowa domu warunki geotechniczne krok po kroku

Spis treści:

Po zakupie działki  każdy inwestor powinien rozpoznać geotechniczne warunki gruntu. Dzięki nim architekt może poprawnie wykonać projekt budowlany i dokumentację. Badania warunków gruntowych działki pozwalają określić parametry konstrukcyjne obiektu, nośność podłoża i głębokość wód gruntowych.

Czym są geotechniczne badania podłoża?

Zbadanie geotechnicznych warunków podłoża to pierwszy krok projektu. Opinia geotechniczna pozwala na dobranie posadowienia budynku i określenie gruntowych warunków posadowienia obiektu. Dokumentację z opinią geotechniczną sporządza geolog. Aby zbadać podłoże wykonuje się  odwierty geologiczne na działce budowlanej. Dokumentacja  zawiera rozpoznanie typu gruntów na danym obszarze i na jakiej są one głębokości. Ponadto, określa głębokość warstwy nośnej i wód gruntowych. Stwierdza, czy na danym gruncie można wznosić obiekty budowlane. Ważnym elementem jest także wskazanie typu posadowienia budynku, tak aby obiekt był stabilny i bezpieczny.

Geotechniczne warunki posadowienia – po co się je wykonuje?

Badania warunków gruntowych wykonuje się, aby określić kategorię geotechniczną budynku. Kategoria geotechniczna określa jak bardzo skomplikowane są  warunki gruntowe  i konstrukcja budynku. Wytyczne do wyznaczania warunków geotechnicznych i kategorii geotechnicznej budynku określają przepisy. Znajdują się one w Rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Wodnej w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych. Istnieją trzy kategorie geotechniczne. Im wyższa kategoria, tym większy stopień skomplikowania warunków gruntowych i konstrukcji. W Polsce małe budynki zazwyczaj otrzymują kategorię pierwszą. Do małych budynków należą też domy jednorodzinne.

Fundamenty a kategoria geotechniczna obiektu

Od odpowiedniego rozpoznania kategorii geotechnicznej zależy poprawne wykonanie projektu posadowienia budynku. Podczas budowy budynków pierwszej kategorii geotechnicznej stosuje się fundamenty bezpośrednie. Grunt jest stabilny i nie wymaga budowy skomplikowanego posadowienia. Natomiast przy wyższych kategoriach często wykonuje się bardziej skomplikowane fundamenty pod obiektem. Są to często fundamenty pośrednie, które przenoszą obciążenia na głębsze  warstwy podłoża. 

Dokumentacja geotechniczna obiektu krok po kroku

W celu zbadania geotechnicznych warunków gruntu geolog wykonuje w podłożu odwierty. Za minimum uznaje się trzy odwierty. Jednak im jest ich więcej, tym dokładniejsze będzie badanie. Standardowo wykonuje się odwierty w miejscach, gdzie w przyszłości znajdować się będą naroża budynku. Geolog po wykonaniu odwiertów na głębokość minimum 3 metrów określa, jakie są warstwy gruntu. Następnie wykonuje dokumentację, którą dostarcza architektowi. 

Co zawiera dokumentacja geotechniczna?

Dokumentacja geotechniczna składa się z dwóch części. Jedną z nich jest opracowanie graficzne, a drugą opisowe. W części graficznej powinny się znaleźć plany z zaznaczonymi miejscami odwiertów do badań geotechnicznych i przekroje geotechniczne. Natomiast w części opisowej, opinia dotycząca kategorii podłoża, wnioski, w tym kategoria geotechniczna projektu, zalecenia dotyczące fundamentów obiektu oraz sposób ich izolacji. 

Dla jakich kategorii budynku należy uzyskać opinię geotechniczną?​

Według Prawa budowlanego dla pierwszej kategorii geotechnicznej projekt musi zawierać opinię o gruntowych warunkach posadowienia obiektu. Dla wyższych kategorii geotechnicznych musi dodatkowo zawierać wyniki badań geologiczno-inżynierskich. O konieczności ich przeprowadzenia decyduje projektant konstrukcji. Oznacza to, że badania te teoretycznie nie są obowiązkowe. 

Jednak według rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z 12 kwietnia 2012 roku został wprowadzony obowiązek dołączenia opinii geotechnicznej do dokumentacji projektowej dla obiektów wszystkich kategorii geotechnicznych. Ustawa ta jest zgodna z EUROKODEM 7. Jest to równoznaczne z koniecznością dołączenia do dokumentacji projektowej opinii geotechnicznej również dla domów jednorodzinnych. Dopiero na podstawie przeprowadzonych badań można uzyskać pozwolenie na budowę. 

Praktyczne aspekty badań geotechnicznych gruntu

Badania geotechniczne są podstawą do doboru odpowiednich fundamentów domu. W świetle prawa trzeba je wykonać. Jednak warto pamiętać, że mogą one decydować, czy inwestor zakupi działkę. Koszt pełniej dokumentacji geotechnicznej waha się od 1000 do 2000 zł w zależności od rejonu kraju. Jest to znikoma kwota w porównaniu do kosztów zakupu działki i budowy domu. Badanie geotechniczne podłoża wykonane przed zakupem działki pozwala łatwo stwierdzić jakich fundamentów obiektu będzie wymagało dane podłoże. Pozwala to zaoszczędzić na kosztach samej budowy domu. Jeśli podłoże nie będzie odpowiednie do budowy danego obiektu, inwestor może zdecydować się na zakup innej działki i uniknąć płacenia za skomplikowane posadowienie.